Plat blaasjeskruid

Tengere vleesetende soort

De Nederlandse naam blaasjeskruid dankt de plant aan de blaasjes aan de bladeren onder water. Utricularia komt van utriculus (zakje), intermedia betekent middelste. Het is een vleesetende waterplant waarvan de bloemen fraai boven water uitsteken.

Blaasjeskruiden hebben kleine valletjes, die als blaasjes ogen. In de blaasjes heerst onderdruk en aan elk blaasje zit een tasthaar. Als een beestje, bijvoorbeeld een watervlo, een tasthaar raakt, wordt het diertje naar binnen gezogen waarna het blaasje sluit en de prooi binnenin wordt verteerd. De wortels van dit vleesetende plantje zweven vlak onder het wateroppervlak.

Het bescheiden plantengeslacht is wel een evolutionair succes: er bestaat een 230-tal soorten die op elk continent behalve Antarctica voorkomen. Plat blaasjeskruid is veel zeldzamer dan gewoon blaasjeskruid, dat in ons land in matig voedselrijk water voorkomt.

Ecologie en leefgebied

Plat blaasjeskruid houdt van ondiep, niet vervuild en stikstofarm, zwak zuur tot neutraal water boven een zand- en laagveenbodem. Vaak is er ter plekke mineraalrijke kwel (opstijgend grondwater). Staat in slenkjes in trilvenen, soms in heidevennen. Vegetatieve verspreiding komt bij blaasjeskruid voor.

De stengels dragen groene waterloten (met geen of slechts enkele blaasjes) en bleke, bladgroenloze grondloten (altijd met blaasjes) die de plant verankeren in de bodem. Er worden sterk zilverachtig behaarde winterknoppen gevormd die net als bladfragmenten door het water of watervogels verspreid worden.

Bedreiging

Deze tengere vleesetende soort is zeldzaam in de moerassen van Noordwest-Overijssel, waar kwelwater uit Drenthe omhoog komt, en zeer zeldzaam in Noord-Brabant. Bloemen worden zelden gezien. Plat blaasjeskruid is zeer sterk achteruitgegaan door vervuiling met meststoffen die in oppervlaktewater terecht komen.