Japanse zelkova of Japanse schijniep
Zelkova serrata
Iepenfamilie (Ulmaceae)
De oudste buiten Japan
In de Leidse Hortus botanicus staan twee grote, meer dan 170 jaar oude Zelkova’s. Beide bomen werden in 1830 door de arts Von Siebold uit Japan in Nederland geïntroduceerd en zijn daarmee de oudste exemplaren van deze soort buiten Japan.
Zelkova is sterk verwant aan de iep (Ulmus), maar heeft geen last van de zo gevreesde iepenziekte. Het worden statige hoge bomen, tot wel 30 m.
In Japan worden ze zeer gewaardeerd vanwege de prachtige, roestbruine herfstkleur. De Japanse naam voor deze boom is Keyaki en zo noemde Von Siebold de boom dan ook: Zelkova keyaki.
De stam bladdert in plakjes af, ongeveer zoals bij een plataan. In het Belmonte Arboretum in Wageningen is de bontbladige cultivar Zelkova serrata 'Variegata' te vinden. Zijn de bladeren in het wild geheel groen, de cultuurvariant ‘Variegata’ heeft witte randen aan de bladeren waardoor de boom er vanuit de verte grijs uitziet.
Thema's
Is een kroonjuweel in de Hortus botanicus Leiden.
Het hout is sterk en hard en heeft een prachtige tekening. Het wordt onder andere gebruikt voor gereedschapshandvaten, constructiewerk en meubilair. In Japan is het een goede houtleverancier en daar wordt hij ook vaak geplant als straat- en laanboom, in tuinen en in windsingels.
Deze loofboom met kleine bladeren is gewild als bonsai.
De Japanse zelkova is als Zelkova serrata beschreven door T. Makino (Tokio 1862-1957) de eerste Japanse botanicus die werk maakte van het classificeren van Japanse planten op basis van het westerse systeem. Daarnaast ontdekte hij ongeveer 600 nieuwe soorten.
Details
Omschrijving: | Boom, gemiddeld hoger dan 12 m. |
---|---|
Verspreiding: | Japan |
Leefgebied: | Laagland, bergbos 500-2000 m, in dalen langs stroompjes. |
Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
Winterhardheid: | Tot -20 °c |
Bloeiperiode: | Maart - april |
Bloemkleur: | Groen, rood |
Notities bloemen: | Mannelijke en vrouwelijke bloemen onopvallend roodachtiggroen. |
Vruchtperiode: | April - mei |
Vruchtkleur: | Groen |
Notities vruchten: | Boonvormige steenvrucht, eerst groen na rijping beigeachtig. |
Op z'n mooist: | Oktober |
Bronnen
http://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?kempercode=a927,http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Zelkova+serrata,
www.beanstreeandshrubs.org/browse/?q=zelkova,
Dendrologie van de lage landen - Jan de Koning en Wim van den Broek, Bomen hun vorm en kleur - Dr. B.K. Boom en H. Kleijn, Loofbomen in Nederland en Vlaanderen - Leo Goudzwaard