Gewone vijg
Ficus carica
Moerbeifamilie (Moraceae)
Thans niet bedreigd
Zoek de bloem
De gewone vijg vergezelt de mens vanaf het begin van de Westerse beschaving. Het is een van de oudste cultuurgewassen en kwam in de middeleeuwen in onze streek terecht. Vijgen komen oorspronkelijk uit Turkije, Palestina en Syrië. Ficus, zowel als carica zijn oude Latijnse plantennamen voor vijg en gedroogde vijg. Carica is tevens afgeleid van ‘komend uit Caria’, een district in Turkije.
Het blad is groot, leerachtig en komt in meerdere vormen aan een struik voor. De kleine bloemetjes zijn in eerste instantie onzichtbaar omdat ze binnen gesloten zitten in de bloembodem. Wat wij als vrucht zien is in feite een vlezige bloeiwijze.
Binnen dit peerachtige omhulsel zitten talloze kleine mannelijk en vrouwelijk bloemen met slechts een piepkleine opening aan de buitenkant waardoor vijgengalwespjes naar binnen kunnen die zorgen voor de bevruchting. Daarna ontwikkelen de vrouwelijke bloemen hun zaden, de vijg gaat rijpen, groeien en verandert van kleur: van groen naar paars.
De wilde vijg krijgt in ons land geen eetbare vruchten, de vijgenwesp nodig voor de bevruchting komt in Nederland niet voor. Gelukkig zijn er cultuurvariëteiten geschikt voor ons klimaat die eetbare vruchten kunnen produceren, zonder dat er bestuiving heeft plaatsgevonden.
Lees meer »
Thema's
Op de muurschildering van Michelangelo in de Sixtijnse Kapel zijn de genitalia van bepaalde personages overschilderd met vijgenbladeren door Daniele da Volterra (1509-1566). Dat gebeurde op verzoek van Paus Paul IV in 1565.
De vruchten zijn zowel vers als gedroogd eetbaar of te verwerken tot jam.
Ficus carica wordt meer dan 50 keer in de Bijbel vermeld en is naast de olijf het belangrijkste gewas van die tijd voor de mensen die rond de Middellandse Zee woonden en dat is nu nog zo.
De vijg wordt traditioneel gebruikt als medicijn tegen keelpijn. De grote hoeveelheid kalium in de vijg, wat het bloedsuikerniveau meehelpt controleren, maakt dat de vijg een geschikte uitstekende vrucht voor diabetes type 2 patiënten.
Het melksap kan allergische reacties veroorzaken in de ogen en op de huid.
Genesis 3:7. Het is de eerste boom, bij naam genoemd, in de Bijbel. Nadat Adam en Eva, de verboden vruchten van de boom van kennis van goed en kwaad hadden gegeten, bemerkten ze dat ze naakt waren. Ze hechten vijgenbladeren aaneen en maakten zich schorten. In de Islam zijn de olijf en de vijg gezegende bomen, ze kunnen net als mensen niet heilig zijn.
De Grieken hielden de boom voor een geschenk van de godin Demeter. De Romeinen vereerden de boom ook. Een vijgenboom, zo geloofden zij, had de ligging bepaald van de stad Rome, gesticht 753 v.Chr.
Details
| Omschrijving: | Struik, tot 10 m hoog. |
|---|---|
| Verspreiding: | Middellandse zeegebied. |
| Leefgebied: | Schrale rotsachtige en goed doorlatende bodem. |
| Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
| Winterhardheid: | Tot -15 °c |
| Bloeiperiode: | Juni - september |
| Bloemkleur: | Groen |
| Notities bloemen: | Kleine bloemen opgesloten in een bijna gesloten vlezige bloembodem. de mannelijke bloemen zitten vlak bij de opening. |
| Vruchtperiode: | Augustus - september |
| Vruchtkleur: | Groen, paars |
| Notities vruchten: | Groen, eenmaal rijp paarsrood. |
| Op z'n mooist: | Augustus - september |
Bronnen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vijgenboom,http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=flora_nl_v2&id=1384&menuentry=soorten,
www.botaniewebsite.nl/ficus.html,
https://www.pfaf.org/user/plant.aspx?latinname=Ficus+carica,
Jan de Koning Wim van den Broek - Dendrologie van de lage landen,
https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/100650-vijg-een-vrucht-met-medicinale-eigens...