Wilg
Salix sp.
Wilgenfamilie (Salicaceae)
Voor uw lier en om te knotten
Al in de bijbel (psalm 137) werd de wijdverspreide wilg genoemd voor het geval je er genoeg van had: dan kon je ‘je lier aan de wilgen hangen’. Wilgen zijn snelgroeiende, tweehuizige bomen en struiken, d.w.z er zijn mannelijke en vrouwelijke bomen. De bloeiwijze in de vorm van een mannelijk of vrouwelijk katje zit of staat, dit in tegenstelling tot de hangende katjes bij populieren. De meeste soorten zijn makkelijk te vermenigvuldigen door ze te stekken.
Wilgen zijn lichtminnende pioniersoorten op kale bodem of (rivier)grind. Ze houden van een vochtige bodem. Van de ruim 10 wilde soorten in ons land noemen we kruipwilg en laurierwilg (duinen), katwilg en schietwilg (vaak als knotboom) en de zeer algemene grauwe wilg en geoorde wilg.
Thema's
Is een kroonjuweel in het Nederlands Openluchtmuseum.
Wilgen worden gebruikt voor houtskool (om mee te tekenen) en voor levende sculpturen - daarvoor worden wilgentenen geplant en vervolgens in bepaalde vormen geweven, zodat er bijvoorbeeld een koepel of tunnel ontstaat.
Wilgen zijn een belangrijke leverancier van stuifmeel. Met name diverse solitaire bijen zijn afhankelijk van bloeiende wilgen.
De bladeren en de bast van de wilg komen al voor in oude teksten uit Assyrië, Sumerië en Egypte als remedie tegen pijn en koorts. Salicine van de boom wordt in het menselijk lichaam omgezet in salicylzuur en is een grondstof van aspirine.
Van wilgenhout dient als materiaal voor dozen, bezems, slaghouten, stoelen en ander meubilair, fluiten en andere muziekinstumenten, dirigeerstokjes, speelgoed, draaihout, handvatten voor gereedschap, fineer en nog veel meer. Bovendien kan men uit dit hout tannine, vezels, papier, touw en koord maken en wordt het gebruikt voor biofiltratie en ecologische systemen voor de afvalwaterbehandeling. Wilgen worden ook geteeld voor biobrandstof.
Wilg is een van de ‘vier soorten’ die ritueel gebruikt wordt tijdens het joodse Loofhuttenfeest. In het boeddhisme is een wilgentak een van de belangrijkste symboolen van Kwan Yin, de bodhisattva van mededogen. Christelijke kerken in Noordwest-Europa en Oekraïne gebruiken op Palmzondag vaak wilgentakken in plaats van palmtakken.
Details
Omschrijving: | Boom, struik, tweehuizig (planten dragen of mannelijke of alleen vrouwelijke bloemen). |
---|---|
Verspreiding: | Koude tot gematigde zone van het noordelijk halfrond |
Leefgebied: | Langs rivieren, met name in ooibossen op de grens van land en water. |
Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
Bloeiperiode: | Maart - april |
Bloemkleur: | Niet van toepassing |
Notities bloemen: | De bloeiwijze van een wilg heeft de vorm van zittende of staande katjes die groeien uit de zijknoppen van een eenjarige twijg. |
Notities vruchten: | De pluizige zaden worden door de wind verspreid en zijn slechts korte tijd kiemkrachtig. |