Framboos
Rubus idaeus 'Schönemann'
Rozenfamilie (Rosaceae)




Gemak dient de mens
Wanneer je een beetje geluk hebt, kom je ’s zomers of in de herfst een frambozenstruik tegen met de geurige en smakelijke vruchten er nog aan. Helaas groeit de struik het liefst op open plaatsen en langs bosranden, waar de grond vochtig, los en vrij vruchtbaar is. De kans dat anderen je voor zijn gegaan, is dus aanzienlijk, doordat de struiken graag langs de paden groeien.
De framboos is een plant uit de rozenfamilie, de braam is een verwante soort, maar die heeft heftiger stekels dan de framboos. Frambozen zelf laten zich, ook in tegenstelling tot bramen, heel gemakkelijk plukken, doordat ze bij rijpheid loslaten van de kegelvormige bloembodem. De framboos bestaat uit vele vruchtjes en is een verzamelsteenvrucht.
De takken van deze heester staan vrijwel rechtopstaand. Oudere planten kunnen vanuit de wortels ook uitlopers (wortelopslag) hebben waarmee ze zich verspreiden. Ze maken vrijwel elk jaar opnieuw rechtopstaande stengels, die na de bloei in hun tweede jaar afsterven. Bij de zomerframboos dragen alleen de tweejarige stengels vrucht, waarna deze afsterven. Bij de herfstframboos dragen daarentegen de toppen van de eenjarige scheuten de vruchten. De meeste rassen geven rode vruchten. Er zijn echter ook enkele rassen met gele vruchten. Allemaal bevatten ze veel vitamine C, B11 (foliumzuur), E en K, diverse mineralen en antioxidanten.
Omdat de framboos als zacht fruit zo geliefd (en gezond) is, wordt hij op grote schaal gekweekt: Rubus ideaus ‘Schönemann’ is een kruising die door de Duitse naamgever rond 1950 op de markt is gebracht. De takken zijn veel steviger dan die van de gewone framboos en daardoor gemakkelijker aan draden te telen. De plant geeft ook minder opslag. Deze framboos is wat later in het seizoen plukrijp, met grotere en stevige vruchten, waardoor ze langer bewaard kunnen worden.
Thema's

De vruchten zijn heerlijk om zo te eten. Ze worden ook gebruikt in taarten, conserven e.d. Geschilde jonge scheuten kunnen rauw of gekookt, zoals asperges, worden gegeten. Van de gedroogde bladeren wordt wel kruidenthee gezet. Een bepaalde thee van frambozen- en zwarte bessenbladeren zou een prima koffiesurrogaat zijn.

De bladeren en wortels zijn ontstekingremmend, samentrekkend, decongestief, ooghelend, oxytocisch en stimulerend. Een thee ervan wordt gebruikt om diarree te behandelen en is ook effectief gebleken om pijnlijke menstruele krampen te verlichten. Het fruit is vochtafdrijvend en goed tegen scheurbuik. Vers frambozensap, met een beetje honing erdoor, is goed om te gebruiken tegen de hitte van koorts.

De vruchten van de Schönemann hebben een matig goede zurige smaak en sterk aroma. De plant geeft een goede productie, geschikt voor consumptie, sap en verwerking. Vezels verkregen uit de stengels van de plant, worden gebruikt bij het maken van papier.

Uit het fruit kan een paarse tot dofblauwe verfstof worden verkregen.
Details
Omschrijving: | Struik, 0,60-1,50 m. |
---|---|
Verspreiding: | Alleen in cultuur voorkomend. de soort rubus idaeus komt voor in koude en gematigde streken op het noordelijk halfrond. |
Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
Winterhardheid: | Tot -10 °c |
Bloeiperiode: | April |
Bloemkleur: | Roze |
Vruchtperiode: | Juli - augustus |
Vruchtkleur: | Rood |
Op z'n mooist: | Juli - augustus |