Witte paardenkastanje
Aesculus hippocastanum 'Tortuosa'
Zeepboomfamilie (Sapindaceae)






Glanzend en bruin zaad
In mei draagt paardenkastanje rechtopstaande bloemtrossen vol witte bloemen met van geel naar rood verkleurende vlekjes: de honingmerken die vele insecten de weg naar de nectar wijzen. Na de bloei ontstaan groene vruchten met stekels. Uit elke vrucht valt in het najaar een groot, glanzend en bruin zaad, de bekende kastanje.
Aesculus hippocastanum komt in het wild voor op de Balkan, in Griekenland en Bulgarije tot 1500 meter hoogte. In de natuur is de soort bedreigd: er zijn hooguit 10.000 exemplaren over. Maar door de mens is paardenkastanje overal aangeplant. Twee ziektes eisen echter hun tol. De kastanjebloedingsziekte is een bacterie die het bastweefsel aantast. Ook de paardenkastanjemineermot kan bomen aantasten.
Witte paardenkastanje met gekronkelde takken staat bekend als Aesculus hippocastanum ‘Tortuosa’.
Thema's

Is een kroonjuweel in Botanische Tuin Arboretum Oudenbosch.

De witte paardenkastanje kwam via Wenen in ons land terecht, door toedoen van Carolus Clusius, de eerste directeur van de Leidse hortus vanaf 1593. De vrucht van de paardenkastanje werd vroeger veel aan paarden gegeven om ze van de hoest te genezen, vandaar de naam. Ook voor geiten en varkens is de paardenkastanje eetbaar, maar voor mensen is hij giftig. Vroeger werden de zaden vermalen en toegevoegd aan de lijm van boekbinders tegen insectenvraat.

Het poeder van twee gepelde kastanjes in een dichtgeknoopte sok in de wastrommel werkt als mild alternatief voor dure wasmiddelen.

Ottomaanse ruiters gebruikten de gemalen vruchten om paarden te genezen van luchtweginfecties.

Voor mensen is de paardenkastanje giftig.

In vroeger tijden droegen mensen zaden van de paardenkastanje bij zich om zich te beschermen tegen reumatiek.
Details
Omschrijving: | Boom, gemiddeld hoger dan 12 m. |
---|---|
Streeknaam: | Fries: kastanje, kastanjebeam |
Verspreiding: | Alleen in cultuur voorkomend. |
Leefgebied: | Bosboom, loofbos, bosrand, parkboom |
Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
Winterhardheid: | Tot -20 °c |
Bloeiperiode: | April - mei |
Bloemkleur: | Wit |
Notities bloemen: | Witte bloem met vlek geel naar oranjerood. |
Vruchtperiode: | September - oktober |
Vruchtkleur: | Bruin |
Notities vruchten: | Bolster: lichtgroen, beige met stekels, zaad: kastanje bruin |
Op z'n mooist: | April - mei |
Bronnen
http://hort.ifas.ufl.edu/database/documents/pdf/tree_fact_sheets/aeshipa.pdf,http://www.floravannederland.nl/planten/Witte+paardenkastanje,
https://www.wilde-planten.nl/witte%20paardenkastanje.htm,
Dendrologie van de lage landen - Jan de Koning en Wim van den Broek, Dendroflora 34: pag.11