• Agenda
  • Tuinen
  • Zoek een plant
  • Botanic guardians
  • Steun ons
  • home
  • nieuws
  • profielwerkstukken
  • kijk & luister
  • over ons
  • contact
English
  Terug naar zoekresultaten

Witte paardenkastanje

Aesculus hippocastanum 'Tortuosa'

Zeepboomfamilie (Sapindaceae)

Glanzend en bruin zaad

In mei draagt paardenkastanje rechtopstaande bloemtrossen vol witte bloemen met van geel naar rood verkleurende vlekjes: de honingmerken die vele insecten de weg naar de nectar wijzen. Na de bloei ontstaan groene vruchten met stekels. Uit elke vrucht valt in het najaar een groot, glanzend en bruin zaad, de bekende kastanje. 

Aesculus hippocastanum komt in het wild voor op de Balkan, in Griekenland en Bulgarije tot 1500 meter hoogte. In de natuur is de soort bedreigd: er zijn hooguit 10.000 exemplaren over. Maar door de mens is paardenkastanje overal aangeplant. Twee ziektes eisen echter hun tol. De kastanjebloedingsziekte is een bacterie die het bastweefsel aantast. Ook de paardenkastanjemineermot kan bomen aantasten.

Witte paardenkastanje met gekronkelde takken staat bekend als Aesculus hippocastanum ‘Tortuosa’.

Lees meer »

Glanzend en bruin zaad

In mei draagt paardenkastanje rechtopstaande bloemtrossen vol witte bloemen met van geel naar rood verkleurende vlekjes: de honingmerken die vele insecten de weg naar de nectar wijzen. Na de bloei ontstaan groene vruchten met stekels. Uit elke vrucht valt in het najaar een groot, glanzend en bruin zaad, de bekende kastanje.

Aesculus hippocastanumkomt in het wild voor op de Balkan, in Griekenland en Bulgarije tot 1500 meter hoogte. In de natuur is de soort bedreigd: er zijn hooguit 10.000 exemplaren over. Maar door de mens is paardenkastanje overal aangeplant. Twee ziektes eisen echter hun tol. De kastanjebloedingsziekte is een bacterie die het bastweefsel aantast. Ook de paardenkastanjemineermot kan bomen aantasten.

Witte paardenkastanje met gekronkelde takken staat bekend als Aesculus hippocastanum ‘Tortuosa’.

Na beuk, eik en linde is de witte paardenkastanje de meest voorkomende monumentale boom in Nederland. Grote boom tot 25 m hoog met een ronde kroon met een kruin van dezelfde doorsnee en een stamomtrek van 5 meter. De boom wordt ongeveer 150 jaar oud met uitschieters tot 300 jaar. In het jeugdstadium bestaat er gevaar voor zonnebrand van de bast, deze vormt schors pas op oudere leeftijd. De knoppen kleven. Bladeren met 5-7 ongesteelde blaadjes. Ze zijn omgekeerd-eirond, onregelmatig getand. In de nerfoksels aan de onderzijde staan toefjes bruine haren.

Paardenkastanje behoort tot de vroegst uitbottende bomen, waarbij blad en bloem gelijktijdig ontluiken, meestal in de 2e helft van mei met eindstandige 'kaarsen'. De bloeiwijzen zijn tot 30 cm lang en tot 10 cm in doorsnede. De 4-5 witte kroonbladen hebben een gele macula (= vlek), die roze en tenslotte rozerood verkleurt. Er zijn meestal 7 meeldraden die buiten de kroon steken en de vruchtbeginsels zijn met klierharen bezet. De basis hiervan groeit uit tot de stekels van de bolster. De zaden zitten soms met 2 in de bolster.

« Korte omschrijving

Aanwezig in:

Botanische Tuin Arboretum Oudenbosch

Thema's

De Vereniging Botanische Tuinen kan geen verantwoordelijkheid nemen voor eventuele nadelige effecten van het gebruik van planten. Vraag altijd advies aan een professional voordat u een plant medicinaal gaat gebruiken.

Is een kroonjuweel in Botanische Tuin Arboretum Oudenbosch.

De witte paardenkastanje kwam via Wenen in ons land terecht, door toedoen van Carolus Clusius, de eerste directeur van de Leidse hortus vanaf 1593. De vrucht van de paardenkastanje werd vroeger veel aan paarden gegeven om ze van de hoest te genezen, vandaar de naam. Ook voor geiten en varkens is de paardenkastanje eetbaar, maar voor mensen is hij giftig. Vroeger werden de zaden vermalen en toegevoegd aan de lijm van boekbinders tegen insectenvraat.

Het poeder van twee gepelde kastanjes in een dichtgeknoopte sok in de wastrommel werkt als mild alternatief voor dure wasmiddelen.

Ottomaanse ruiters gebruikten de gemalen vruchten om paarden te genezen van luchtweginfecties.

Voor mensen is de paardenkastanje giftig.

In vroeger tijden droegen mensen zaden van de paardenkastanje bij zich om zich te beschermen tegen reumatiek.

Details

Omschrijving: Boom, gemiddeld hoger dan 12 m.
Streeknaam: Fries: kastanje, kastanjebeam
Verspreiding: Alleen in cultuur voorkomend.
Leefgebied: Bosboom, loofbos, bosrand, parkboom
Jaarcyclus: Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig
Winterhardheid: Tot -20 °c
Bloeiperiode: April - mei
Bloemkleur: Wit
Notities bloemen: Witte bloem met vlek geel naar oranjerood.
Vruchtperiode: September - oktober
Vruchtkleur: Bruin
Notities vruchten: Bolster: lichtgroen, beige met stekels, zaad: kastanje bruin
Op z'n mooist: April - mei

Bronnen

http://hort.ifas.ufl.edu/database/documents/pdf/tree_fact_sheets/aeshipa.pdf,
http://www.floravannederland.nl/planten/Witte+paardenkastanje,
https://www.wilde-planten.nl/witte%20paardenkastanje.htm,
Dendrologie van de lage landen - Jan de Koning en Wim van den Broek, Dendroflora 34: pag.11
  Terug naar zoekresultaten
NVBT
  • Hortus chat
  • Persinformatie
  • Contact
  •  
  •  
  •  
  •