Theehortensia of Japanse berghortensia
Hydrangea serrata var. oamacha
Hortensiafamilie (Hydrangeaceae)
Boeddha’s verjaardag
De theehortensia is een kleine struik tot ruim 1 meter hoog die oorspronkelijk uit Japan komt. De bloemschermen bestaan uit steriele, witte randbloemen en paarsblauwe, vruchtbare ‘binnenbloemen’.
Van de gedroogde, gefermenteerde bladeren van de theehortensia kan een zoete thee gezet worden die ‘amacha’ genoemd wordt. In de bladeren zit de natuurlijke zoetstof phyllodulcine die de thee zijn zoete smaak geeft. De thee wordt traditioneel gedronken op 8 april, de dag waarop in Japan de geboortedag van Boeddha wordt gevierd.
Nog even over de geslachtsnaam Hydrangea. Volgens sommigen dankt het geslacht zijn naam aan de vruchtjes die op kleine waterkruikjes lijken. De naam zou dan afgeleid zijn van ‘hydor’, dat water betekent en ‘angeion’, hetgeen staat voor kruik. De ‘waterkruikjes’ zitten bij de meeste Hortensia’s in het midden van de bloeiwijzen. Vanwege deze waterkruikjes of misschien vanwege hun grote waterbehoefte, worden hortensia’s soms ook waterstruiken genoemd.
Thema's
Bestuiving door bijen.
Deze Japanse varieteit heeft zoet smakend blad waarvan thee getrokken kan worden en wordt speciaal voor dat doel gekweekt in prive tuinen en bij boeddhistische tempels. Voor men in Japan over geraffineerde suiker beschikte was amacha de belangrijkste zoetstof en werd deze als siroop aan gerechten toegevoegd, het aroma heeft een lichte anijsachtige bijsmaak.
Kan aangeplant worden als heg en is bestand tegen wind.
Alle cultivars met de naam amacha (= zoete thee) zijn geschikt voor consumptie. Maar de meeste Hydrangea's hebben in het blad het giftige hydrangine.
Hydrangea serrata met de toevoeging 'amacha' (zoete thee) in de naam wordt gebruikt voor de theeceremonie. De bladeren bevatten een stof, nl. phyllodulcine die een zoete smaak teweeg brengt. Verse bladeren worden geplukt, gekneusd, gestoomd en gedroogd wat dan als resultaat donkerbruine hortensia-theeblaadjes oplevert. Ieder jaar op 8 april (de verjaardag van Boeddha) wordt zoete amachathee over het beeld van Boeddha gegoten en aan de aanwezige mensen uitgedeeld. Deze doopceremonie wordt ook wel de Kan-butsu-e genaamd.
Details
| Omschrijving: | Struik, compact 1 - 1,2 m. |
|---|---|
| Verspreiding: | Alleen in cultuur voorkomend. |
| Leefgebied: | Bossen tot op 1500 meter hoogte. |
| Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
| Winterhardheid: | Tot -15 °c |
| Bloeiperiode: | Juni - augustus |
| Bloemkleur: | Wit, roze, paars |
| Notities bloemen: | Vlakke bloemschermen, met witte dubbele steriele randbloemen die rozig uitbloeien, de fertiele binnenbloempjes zijn paarsblauw of roze afhankelijk van de bodemgesteldheid. |
| Op z'n mooist: | Juni - november |