Paarse schubwortel
Lathraea clandestina
Bremraapfamilie (Orobanchaceae)
Laag-bij-de-gronds en toch opvallend
De stengelloze prachtschubwortel, een zuidelijke soort, bloeit vanaf maart met 4 tot 5 cm lange bloemen, die rechtstreeks uit de wortels omhoog komen. Het uitsparen van stengels en bladeren kan ze zich permitteren want ze is >parasiet op de wortels van o.a. populier en els. De waardplant heeft weinig last van dit parasitisme, want de sappen worden maar bescheiden en alleen vroeg in het voorjaar afgetapt.
België vormt de natuurlijke noordgrens van haar verspreidingsgebied. In Nederland staat ze niet te boek als in het wild voorkomend, maar enkele exemplaren schijnen ontsnapt te zijn uit de Botanische Tuin TU Delft. De soort is vermoedelijk eeuwen geleden ingevoerd met geparasiteerd pootgoed. Ook bekend uit een heemtuin op Texel, Fischer’s weid bij Koog.
Thema's
Is een kroonjuweel in de Botanische Tuin TU Delft.
De bloemen worden bestoven door hommels. De ongebruikelijke samenstelling van de nectar (sterk alkalisch, met een vleug ammoniak) zou een afweermechanisme kunnen zijn dat zich heeft ontwikkeld tegen plunderende vogels en mieren. Deze zouden anders misschien gemakkelijk de nectar uit de laag bij de grond bloeiende bloemen kunnen halen zonder ze te bestuiven.
Paarse schubwortel wordt steeds populairder als decoratieve tuinplant. De plant is winterhard, maar vroege bloemen kunnen beschadigd raken door vorst. Het is geen plant die je moet kiezen voor een onmiddellijk effect in de tuin, want het duurt soms wel tien jaar voor een bloem boven de grond verschijnt.
Details
| Omschrijving: | (half)parasiet, voornamelijk op wortels van populieren en wilgen, maar in het wild en in de teelt ook gevonden groeiend op een breed scala van andere planten. |
|---|---|
| Verspreiding: | Zuidwest-europa |
| Leefgebied: | Bossen (loofbossen, rivierbegeleidende elzen- en populierenbossen), heggen, struwelen en hakhout. |
| Jaarcyclus: | Vaste planten, inclusief bomen en struiken |
| Winterhardheid: | Tot -20 °c |
| Bloeiperiode: | Maart - mei |
| Bloemkleur: | Paars |
| Notities vruchten: | De vrucht is een tweekleps explosief openbarstende capsule die 4 tot 5 zaden bevat. |
| Op z'n mooist: | Maart - mei |