• Agenda
  • Tuinen
  • Zoek een plant
  • Botanic guardians
  • Steun ons
  • home
  • nieuws
  • profielwerkstukken
  • kijk & luister
  • over ons
  • contact
English
  Terug naar zoekresultaten

Japanse notenboom

Ginkgo biloba

Ginkgofamilie (Ginkgoaceae)

Bedreigd

Stinkende waaierbladen

Onmiskenbaar, met een in twee lobben gedeeld blad waarvan de nerven zich steeds fijner verdelen, als een waaiertje.  Ginkgo is  de laatst overgebleven soort van de Ginkgoales, waarvan in het Mesozoïcum (60 tot 250 miljoen jaar geleden) veel soorten op het noordelijk halfrond voorkwamen. De vruchten van de vrouwelijke boom verspreiden een onaangename geur, die lijkt op ranzige boter.

De Japanse notenboom komt uit China. Waarschijnlijk werd hij 800 jaar geleden met het boeddhisme naar Japan gebracht. Daar kweekten de monniken de boom bij de tempels. Het oudste exemplaar in Europa staat sinds 1730 in de tuin van het Utrechtse Universiteitsmuseum. Het extract van de bladeren wordt als medicijn gebruikt om de bloedcirculatie te verbeteren.

Lees meer »

Stinkende waaierbladen

Onmiskenbaar, met een in twee lobben gedeeld blad waarvan de nerven zich steeds fijner verdelen, als een waaiertje. Ginkgo is de laatst overgebleven soort van de Ginkgoales, waarvan in het Mesozoïcum (60 tot 250 miljoen jaar geleden) veel soorten op het noordelijk halfrond voorkwamen. De vruchten van de vrouwelijke boom verspreiden een onaangename geur, die lijkt op ranzige boter.
De Japanse notenboom komt uit China. Waarschijnlijk werd hij 800 jaar geleden met het boeddhisme naar Japan gebracht. Daar kweekten de monniken de boom bij de tempels. Het oudste exemplaar in Europa staat sinds 1730 in de tuin van het Utrechtse Universiteitsmuseum. Het extract van de bladeren wordt als medicijn gebruikt om de bloedcirculatie te verbeteren.

Ecologie en leefgebied

Verspreide individuen worden nog gevonden in Oost-China op de Xitianmu-berg in de provincie Zhejiang, waarbij onduidelijk is welke bomen nu echt wild zijn. De Japanse notenboom gedijt het best op vochtige zandbodems in vol zonlicht, maar kan zich aanpassen aan meer stressvolle omstandigheden en blijkt zelfs zeer geschikt voor stadsbeplanting.

Bedreiging

Deze fascinerende soort overleefde in tempeltuinen in het Verre Oosten. Het verlies van de ginkgo in het wild is waarschijnlijk een gevolg van ontbossing. Het is onzeker of de Japanse notenboom nog in het wild voorkomt. Gekweekte bomen zijn verspreid over de hele wereld en er wordt veel geld verdiend met het benutten van de geneeskrachtige eigenschappen van de bladeren. Als gevolg daarvan is het niet onwaarschijnlijk dat deze oude boom ook nu weer de tijd zal doorstaan, zij het in cultuur.

« Korte omschrijving

Aanwezig in:

Hortus Botanicus Amsterdam
Hortus Alkmaar
Historische Tuin Aalsmeer
Hortus botanicus Leiden
Botanische Tuinen Universiteit Utrecht
Landgoed Schovenhorst
Botanische Tuin Arboretum Oudenbosch
Botanische Tuin Kerkrade
Pinetum Blijdenstein
Hortus botanicus Haren / Groningen
Arboretum Poort Bulten
Botanische Tuin De Kruidhof
ARTIS

Thema's

De Vereniging Botanische Tuinen kan geen verantwoordelijkheid nemen voor eventuele nadelige effecten van het gebruik van planten. Vraag altijd advies aan een professional voordat u een plant medicinaal gaat gebruiken.

Is een kroonjuweel in De Hortus - Amsterdam, Landgoed Twickel, Hortus botanicus Leiden, Pinetum Blijdenstein, Botanische Tuin Kerkrade en het Landgoed Schovenhorst.

Onderdeel van de decentrale Nederlandse Plantencollectie Gymnospermae (Naaktzadigen).

Het zaad kan gekookt of rauw (in kleine hoeveelheden) gegeten worden. Het smaakt zoet en heeft een zachte, olie-achtige textuur. Gebakken zaden smaken naar een kruising tussen een aardappel en een zoete kastanje.

De wigvormige bladeren zijn een bron van inspiratie voor oosterse kunst. Het is de lievelingsboom van Goethe, die in 1815 een sonnet over ginkgo schreef.

De bomen komen in het wild alleen voor in de buurt van tempels.

De bladen worden als medicijn gebruikt om de bloedcirculatie te bevorderen.

De Japanse notenboom behoort tot een zeer oude en primitieve groep planten, de ginkgoales. Deze groep ontstond al in het Trias (ca. 200 miljoen jaar geleden, ver voor het tijdperk van de dinosauriërs), lang voor het ontstaan van de moderne bloemplanten. Ginkgo staat bekend als ‘levend fossiel’, ‘overlevende’ en ‘drager van hoop’. Na de atoomaanval op de Japanse stad Hiroshima in 1945 werden er vier tot zes nog levende ginkgo’s gevonden op 1-2 km afstand van de inslag. De bomen hadden het bombardement niet alleen overleefd, maar bleven ook nieuwe knoppen maken, zonder misvormingen. In 1691 door de wetenschap in Japan ontdekt als aangeplante boom en rond 1730 in Europa geïntroduceerd.

Zaden en zacht omhulsel zijn licht giftig.

In China en in Japan beschouwt men deze boom als heilig en wordt hij al eeuwenlang rond tempels aangeplant.

De vruchten stinken, waardoor vrouwelijke exemplaren van de Ginkgo meestal niet worden aangeplant.

Oudheid kampioen.

Details

Omschrijving: Naaldboom/conifeer, boom, gemiddeld 20 - 35 m, zelden tot 40 meter. tweehuizig.
Verspreiding: China
Leefgebied: Komt verspreid voor in loofbossen tot op 1100 m hoogte.
Jaarcyclus: Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig
Winterhardheid: Tot -15 °c
Bloeiperiode: April - mei
Bloemkleur: Niet van toepassing
Vruchtperiode: September - oktober
Vruchtkleur: Geel, groen
Op z'n mooist: Mei - oktober

Bronnen

D. Bensky & S. Clavey & E. Stöger: Materia medica,
http://www.conifers.org/gi/Ginkgoaceae.php,
http://www.kew.org/science-conservation/plants-fungi/ginkgo-biloba,
http://conifersociety.org/conifers/conifer/ginkgo/
  Terug naar zoekresultaten
NVBT
  • Hortus chat
  • Persinformatie
  • Contact
  •  
  •  
  •  
  •