Wilde gagel
Myrica gale
Gagelfamilie (Myricaceae)
Gevoelig
Mogelijk werkzaam tegen acne
De geurende katjes van de gagel zijn meestal mannelijk óf vrouwelijk, de planten (struikjes) zijn namelijk vaak tweehuizig. Maar alle uitzonderingen zijn mogelijk, zoals gemengde katjes aan een enkele plant en verandering van geslacht van jaar tot jaar. Op de twijgen en aan de onderkant van de bladeren zitten gele harspunten, die een geur verspreiden die prettig maar tegelijk ook giftig en roesopwekkend is.
Ondanks een verbod is de hars eeuwenlang gebruikt om bier mee te kruiden. Ook in gebruik als middel om stekende insecten te verdrijven of om alcoholische kruidendrankjes te aromatiseren. Medicinaal mogelijk werkzaam tegen acne en kiespijn en als abortivum toegepast.
Lees meer »
Thema's
Gagel heeft geurende katjes en op de twijgen en aan de onderkant van de bladeren zitten gele harspunten, die een prettige geur verspreiden.
Ondanks een verbod is de hars eeuwenlang gebruikt om bier mee te kruiden. Ook gebruikt als middel om stekende insecten te verdrijven of als smaakstof in alcoholische kruidendrankjes.
De prettige geur van de hars is licht giftig en hallucinogeen.
Voordat hop een vast bestanddeel werd bij het bereiden van bier bestond het kruidenmengsel (de gruit) uit gagel (Myrica gale) met andere kruiden zoals rozemarijn en salie.
Medicinaal mogelijk werkzaam tegen acne en kiespijn en als abortivum toegepast.
Details
| Omschrijving: | Struik, tot 1.50 m, tweehuizig. |
|---|---|
| Streeknaam: | Fries: galjes |
| Verspreiding: | Noord-amerika, west-europa en het oostzeegebied. |
| Leefgebied: | Heide, waterkanten, veenmoerassen, bosranden en zeeduinen. |
| Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
| Winterhardheid: | Kouder dan -20 °c |
| Bloeiperiode: | April - mei |
| Bloemkleur: | Bruin |
| Notities bloemen: | Mannelijk katje voor de bladuitloop, bruin 1,5 cm, opgehoopt aan het eind van de tak; vrouwelijk katje, bruin 0,5 cm op aparte plant. |
| Vruchtperiode: | Augustus - september |
| Vruchtkleur: | Bruin, groen |
| Notities vruchten: | Groen naar bruin verkleurende samengestelde steenvruchtjes. |
| Op z'n mooist: | Mei - juni |
Bronnen
http://www.floron.nl/publicaties/rode-lijst-2012,IUCNredlist.org,
http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Myrica+gale,
http://wilde-planten.nl/wilde%20gagel.htm,
https://www.verspreidingsatlas.nl/0849,
Dendrologie van de lage landen - Jan de Koning en Wim van den Broek, Heukels flora 13